ADAPTASYON ZEKASINA BAKIŞ

Özellikle son dönemlerde iş dünyasında değişim bir norm haline gelmeye başladı. İş yapış süreçlerimiz değişti, organizasyon yapılarımız değişti, çalışma alanlarımız değişti, personel temin süreçlerimiz değişti ve daha da önemlisi organizasyonumuzda çalışanların profilleri değişti. O halde günümüzün iş dünyasında takip edilmeye değer bir lider, is bırakan değil de iz bırakan bir yönetici olmak için sahip olmamız gereken yetkinliklerin de değişmesi kaçınılmazdı ve öyle de oldu. Günümüz iş dünyası liderleri artık hiyerarşiye ve organizasyon içerisindeki sıfatlara daha az önem veren, çalışanlarını geliştiren, onlara etkili geri ve ileri bildirimler sunabilen, çalışanlarını veya ekibini karar alma süreçlerine daha çok dahil eden bir liderlik anlayışı sergilemeye başladılar. Peki bunlar yeterli mi? Elbette hayır. Geçmişte iş dünyası liderlerinin yüksek bir zeka seviyesine (IQ) sahip olması gerektiği düşünülürdü. Ancak bugün IQ’dan daha çok şunların öne çıktığı bir sürece tanıklık ediyoruz: Adaptasyon Zekası (AQ), Meraka Dayalı Zeka(CQ) ve Duygusal Zeka (EQ). Güzel haber şu ki bu üç zekanın da sabit olduğuna uzmanlar hiç inanmıyor. Onlara göre bunlar geliştirilebilir ve uygulamaya dökülebilir.

Bu yazımda sizlere adaptasyon zekası üzerine birtakım bilgiler vereceğim ve iş liderlerinin adaptasyon zekasını nasıl geliştirebileceklerine dair içgörüler sunacağım.

Adaptasyon Zekası Nedir?

Adaptasyon Zekası(AQ), özellikle hızla değişen dünya bağlamında son yıllarda giderek daha fazla ilgi gören bir terim olarak karşımıza çıkmakta. AQ, bir bireyin veya organizasyonun değişen koşullara, ortamlara ve teknolojilere uyum sağlama yeteneğinin bir ölçüsü olarak tanımlanıyor. Esneklik, çeviklik ve yaratıcılık dahil olmak üzere bir dizi beceri ve niteliği kapsayan AQ, günümüzün hızla gelişen ve giderek daha fazla tahmin edilemez hale gelen dünyasında başarıyı belirlemede kritik bir faktör olarak görülüyor.

Advantage iş dünyası açısından AQ’yu, "pazardaki beklenmedik değişikliklere yanıt olarak rotayı, ürünü, hizmeti ve stratejiyi ayarlama yeteneği" olarak tanımlıyor. Bir organizasyonun değişime karşı direncini sağlamak için çalışanlarının yüksek bir AQ'ya sahip olması gerekiyor. AQ artık o kadar önemli ki Birleşik Krallık'ta yapılan bir araştırma, İK karar alıcılarının yüzde 91'inin "değişimle başa çıkma" becerisine sahip adayları her şeyin üzerinde değerlendirdiğini ortaya koyuyor.

AQ'nun önemi, bireyleri ve organizasyonları yeni çalışma, iletişim ve etkileşim biçimlerine hızla uyum sağlamaya zorlayan COVID-19 salgınının ardından daha da belirgin hale geldi. Uyum sağlayabilen ve yenilik yapabilenler, fırtınayı atlatmakta ve kendilerini gelecekteki büyüme için konumlandırmakta daha başarılı oldular. Uyum sağlayamanlar ise doğanın bir kanunu olarak yok oldular ya da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldılar.

Yüksek bir AQ'nun en önemli faydalarından biri, ortaya çıkan fırsatları belirleme ve yakalama yeteneği olarak göze çarpıyor. Hızla değişen bir dünyada, yeni teknolojilere, iş modellerine ve pazar koşullarına hızla uyum sağlama yeteneği, başarı ile başarısızlık arasındaki farkı yaratabilecek kadar önemli. Yüksek AQ'ya sahip bireyler ve organizasyonlar, ortaya çıkan eğilimleri ve fırsatları belirlemek ve bunlardan yararlanmak için daha avantajlı bir konumda yer alıyorlar.

AQ ayrıca dayanıklılık oluşturmak ve rekabet avantajını sürdürmek için de kritik öneme sahiptir. Günümüzün hızla değişen dünyasında, endüstriler ve iş modelleri neredeyse bir gecede geçerliliğini yitirebilir. Adapte olabilen ve esnek olan şirketler ve bireyler yeni fırsatlara ve pazarlara hızla yönelirken, değişime dirençli olanlar geride kalabilir.

Ayrıca, yüksek AQ'lu bireyler daha yenilikçi ve yaratıcı olma eğilimindedir. Alışılmışın dışında düşünebilirler ve karmaşık sorunlara yeni çözümler bulabilirler. Bu yaratıcılık ve yenilikçilik; verimliliğin, üretkenliğin ve kârlılığın artmasına yol açabileceği için işyerinde önemli bir avantaj sağlayabilir.

Son olarak, yüksek bir AQ kişisel gelişim için kritik öneme sahiptir. Günümüzün hızla değişen dünyasında, bireylerin ilgili ve başarılı kalabilmeleri için sürekli olarak öğrenmeleri ve yeni teknolojilere ve ortamlara uyum sağlamaları gerekir. Yüksek AQ'ya sahip olanlar, hızlı bir şekilde öğrenmek ve daha fazla kişisel ve profesyonel gelişime yol açabilecek yeni zorlukları benimsemek için daha donanımlıdır.

Adaptasyon Zekasını Artırmak İçin Neler Yapılabilir?

AQ'nuzu artırmak için atabileceğiniz bazı adımlar şunlardır:

1) Gelişim zihniyetine sahip olun

Gelişim zihniyetine sahip olmak, AQ'nuzu artırmak için çok önemlidir. Bu, zorlukları kucaklamak, hatalardan ders almak ve başarısızlığı gelişim için bir fırsat olarak görmek anlamına gelir. Bir gelişim zihniyetini benimsemek, AQ'nun iki kritik bileşeni olan dayanıklılık ve esnekliği geliştirmenize yardımcı olacaktır.

Gelişim ve sürekli öğrenme zihniyetine sahip olmak için “Beş Saat Kuralı”nı benimseyebilirsiniz. En uyumlu - ve başarılı - insanlar haftada beş saatini okumaya ve öğrenmeye ayırır. Bu onları rakiplerinden ayırır.

2) Değişimi benimseyin

Değişim konusunda rahat olmak, AQ'nuzu artırmak için çok önemlidir. Değişime direnmek yerine, onu gelişmek ve öğrenmek için bir fırsat olarak kucaklamaya çalışın. Değişimi kucaklamak, günümüzün hızla değişen dünyasında başarılı olmak için gereken esnekliği ve uyarlanabilirliği geliştirmenize yardımcı olabilir.

Değişimle karşı karşıya kaldığınızda yeni başlayanların zihniyetine uyum sağlamalısınız. Kendinize eski bilgileri bırakma ve yeni bilgileri özümseme yeteneğinizi hatırlatmalı ve bunun için somut adımlar atmalısınız. Kendinize şunu demelisiniz: Beni buraya getiren şey, daha ileriye götürmeyecek. Tıptı Marshall Goldsimith’in dediği gibi...

3) Yeni beceriler edinin

Yeni beceriler geliştirmek, AQ'nuzu artırmada önemli bir adımdır. Alanınızda alakalı kalmak için ihtiyaç duyduğunuz becerileri belirlemeye çalışın ve bunları öğrenmeye başlayın. Dersler alın, atölyelere katılın ve alanınızdaki uzmanlardan öğrenme fırsatlarını araştırın. Yeni beceriler öğrenmek, daha uyumlu ve yenilikçi olmanıza yardımcı olabilir.

4) Farkındalık pratiği yapın

Farkındalık, AQ'nuzu artırmak için gereken kişisel farkındalığı ve duygusal hazırlığı geliştirmenize yardımcı olabilir. Odaklanmanıza ve anda kalmanıza yardımcı olmak için meditasyon veya derin nefes alma gibi farkındalık teknikleri uygulayın. Bu, hızla değişen bir dünyada gelişmek için gereken esnekliği ve uyarlanabilirliği geliştirmenize yardımcı olabilir.

5) Güçlü bir ağ oluşturun

Güçlü bir ağ oluşturmak, AQ'nuzu artırmanıza da yardımcı olabilir. Kendinizi uyum sağlayabilen, yenilikçi ve değişime açık insanlarla çevreleyin. Bu, yeni fikirler geliştirmenize ve ortaya çıkan trendler ve fırsatlardan haberdar olmanıza yardımcı olabilir.

6) Hesaplanmış riskler alın

Hesaplanmış riskler almak, AQ'nuzu artırmada önemli bir adımdır. Her zaman oyunu güvenli sahada oynamak yerine, öğrenmenize ve büyümenize yardımcı olabilecek hesaplanmış riskler almayı deneyin. Bu, hızla değişen bir dünyada başarılı olmak için gereken cesareti ve dayanıklılığı geliştirmenize yardımcı olabilir.

Bu uygulamalar sayesinde AQ seviyenizi artırabilir ve günümüzün değişimlerle çevrelenmiş dünyasında çevik bir liderlik ve yöneticilik örneği sergilemeye devam edebilirsiniz.